مزایا و معایب اتوماسیون صنعتی

اتوماسیون صنعتی چه مزایایی دارد؟

در این نوشتار قصد داریم معرفی کاملی از تاریخچه اتوماسیون، اتوماسیون صنعتی، مزایا و معایب و… داشته باشیم. اتوماسیون در لغت به معنای دستور دادن خودکار است. به زبان ساده تر کاری که یک دستگاه آن را به طور خودکار انجام میدهد. در گذشته نه چندان دور عدهای فکر میکردند که مکانیزه شدن کارها و انجام آنها توسط کامپیوتر باعث بیکاری افراد می شود، اما گذر زمان باعث شد تفکر جدیدی شکل بگیرد. ورود دستگاههای کامپیوتری در کارخانه ها و صنعت نه تنها باعث بیکاری نمیشود، بلکه سرعت، دقت، سهولت و مشاغل تخصصی را به ارمغان می آورد. در ادامه به بررسی بیشتر اتوماسیون صنعتی خواهیم پرداخت.

تاریخچه اتوماسیون صنعتی

 سابقه اولین مکانیزه شدن کارها به صنعت اتومبیل سازی در ایالات متحده آمریکا باز می گردد. در سالهای 1903 تا 1916 صنعت اتومبیل سازی در ایالات متحده رونق بسیاری داشت. نیاز به رقابت با دیگر تولیدکنندگان، افزایش سرعت و دقت تفکر اتوماتیک کردن خط تولید را در پی داشت، که باعث شد شرکت فورد خط تولید نیمه اتوماتیک را که مقدمهای برای اتوماسیون بود راه اندازی کند. 

پس از شرکتهای آمریکایی، آلمانی ها در این راه قدم گذاشتند و با تولید محصولات مختلف اکنون به یکی از برندهای معتبر در زمینه تولید محصولات اتوماسیون تبدیل شدهاند. شرکت زیمنس یک شرکت آلمانی است که در حوزه های مختلف از بخشهای مهندسی پروژه و ساخت و ساز تا تولید هواپیما و تجهیزات پزشکی و… فعالیت دارد. اتوماسیون صنعتی نیز یکی از محصولات پرطرفدار این شرکت است. آوازه شرکت زیمنس به عنوان برند محبوب، این موضوع اتوماسیون صنعتی زیمنس را برای همگان آشکار کرده است.

اتوماسیون یک قدم جلوتر از مکانیزاسیون است و کمی باهم تفاوت دارند. در واقع میتوان گفت مکانیزه ساختن پلهای برای قدم گذاشتن به دنیای اتوماسیون است. در مکانیزاسیون از دستگاه هایی استفاده می شود که برای انجام کار نیاز به انسان دارند، اما اتوماسیون وجود انسان را حذف میکند. کار مورد انتظار در اتوماسیون با استفاده از برنامه هایی که برای آن نوشته شده است انجام میشود. 

اما سوال اینجاست که اتوماسیون صنعتی چیست؟ میتوان گفت اتوماسیون صنعتی استفاده از تکنولوژی و دستگاههای اتوماتیک در خط تولید صنعتی است این دستگاههای اتوماتیک، یا نمونه ای از آنها مثل پی ال سی زیمنس و یا کنتاکتور زیمنس ابزارهای کنترلی هستند که به منظور هدایت و کنترل ماشین آلات صنعتی در فرآیند تولید استفاده میشوند و نیازی به وجود انسان برای نظارت و کنترل بر آنها نیست.

مزایا و معایب اتوماسیون صنعتی

قطعا کلیه دستگاههایی که انسان می سازد، دارای مزایا و معایبی هستند. اما گاهی مزایای آنها به قدری زیاد است که میتوان از معایب آنها چشم پوشی کرد. زمانی که پای اتوماسیون صنعتی به خطوط تولید و صنعت رسید شاهد تحول عظیمی در تولید بودیم، به طوری که نرخ تولید به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کرد. زمان و هزینه لازم برای تولید یک محصول کمتر شد و در عوض دقت و سرعت تولید افزایش یافت. دستگاههای کنترلی برنامه نویسی شده جای انسان در محیط های کاری خطرناک را گرفت و صدمات ناشی از کار در محیطهای کاری به شدت کاهش یافت. دقت در واحدهای کنترل کیفیت محصولات به میزان زیادی افزایش یافت و  فروش بیشتر و سودآوری بالاتر را برای تولیدکنندگان در پی داشت. کاهش پسماندها، ضایعات تولید، قابلیت تکرار کارها به دفعات زیاد، هزینه نصب و راه اندازی پایین، اندازه فیزیکی کم، تعمیر و نگهداری بسیار ساده و… نیز از جمله مزایای اتوماسیون صنعتی است. 

شاید عدهای از افراد این تصویر را داشته باشند که جایگزینی دستگاههای هوشمند به جای انسان بیکاری را در پی خواهد داشت، اما این موضوع کاملا اشتباه است. اتوماسیونی کردن کارها نه تنها باعث بیکاری نمیشود، بلکه باعث ایجاد شغلهای جدید میشود. خطوط تولید اتوماسیون صنعتی، برنامه نویسی، تعمیرات و سرویس دهی آنها فرصت های شغلی جدیدی است که ایجاد میشود. در واقع فقط جایگاه شغلی افراد تغییر میکند.

منتقدان ادعا میکنند که هزینه اولیه راه اندازی بالا است. اگر یک ذهن اقتصادی داشته باشید، با یک محاسبه ساده متوجه میشوید که چند برابر هزینه ای که برای راه اندازی اولیه پرداخت میشود، پس از مدت زمان کوتاهی به دلیل افزایش فروش محصولات و حذف هزینه های جانبی تامین خواهد شد.

آنچه خواندید توضیح مختصری از اتوماسیون صنعتی بود. استفاده از تکنولوژیها و فناوریهای جدید به قدری ضروری و مهم است، که به جرات میتوان گفت کارخانه ای که از اتوماسیون صنعتی استفاده نکند، دیر یا زود تعطیل خواهد شد. این را با دلیل برای شما اثبات خواهم کرد. رقابت در هر صنعتی جز جدایی ناپذیر در بازار اقتصاد است. قطعا محصولی که با کیفیت بالا و با هزینه کمتر تولید شود، در میدان رقابت برنده است. کافی است هزینه تمام شده تولید یک محصول و تعداد تولید آن را در یک کارخانه مجهز به اتوماسیون صنعتی با کارخانه ای که به روش سنتی کار میکند را مقایسه کنید. تفاوت چشمگیر آن لزوم استفاده از فناوریهای نوین را مشخص میکند.